د باران غوښتلو دعا
«اللَّهُمَّ أَسْقِنَا غَيْثاً مُغِيثاً مَرِيئاً مَرِيعاً، نَافِعاً، غَيْرَ ضَارٍّ، عَاجِلاً غَيْرَ آجِلٍ» (ابؤداود بإسناد صحيح ) .
ژباړه : ای الله ! پر مونږ باران ووروې ، نجات ورکونکی ، مزه دار ، واښه شنه کونکی ، فائده رسونکی ، بې ضرره ، ژر کيدونکی ، نه ځنډيرونکی .
د قبر د زيارت دعا
«السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الدِّيَارِ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ وَالْمُسْلِمِيْنَ، وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللهُ بِكُمْ لاَحِقُوْنَ وَيَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ مِنَّا وَالْمُسْتَأْخِرِيْنَ أَسْأَلُ اللهَ لَنَا وَلَكُمُ الْعَافِيَةَ» [صحيح مسلم: ۲ / ۲۷۱].
ژباړه: السلام عليکم ای اهل د دغه قبرونو له مؤمنانو او مسلمانانو ، بې شکه که الله پاک و غواړي مونږ به هم حتمي ستاسو سره يو ځای شو ، الله پاک دې زمونږ په پخوانيو او ورستنيو رحم وکړي ، له الله پاک څخه د ځان او تاسې د پاره عافيت (د دنيا او آخرت د عذاب څخه نجات ) غواړم .
د مريض د عيادت (پوښتنې ) دعا
«لاَ بَأْسَ طَهُوْرٌ إِنْ شَاءَ اللهُ» (رواه البخاري).
څه پروا نشته ، ان شاء الله ( دا مرض به ستا د ګناهونو ) د پاکوالي سبب وي .
«أَسألُ اللهَ العَظِيمَ رَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، أَنْ يَشْفِيَک» (رواه الترمذي ، ابؤداود ، صحيح الجامع).
ژباړه : له هغه لوی او د عظمت څښتن الله نه سوال کوم چې د لوی عرش څښتن دی ، چې تا لره شفا درکړي ( اووه ځلې
د واده کولو يا سپرلۍ اخيستلو دعا
«اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَسْأَلُكَ خَيْرَهَا وَخَيْرَ مَا جَبَلْتَهَا عَلَيْهِ وَأَعُوْذُ بِكَ مِنْ شَرِّهَا وَشَرِّ مَا جَبَلْتَهَا عَلَيْهِ» [سنن ابوداود: ۲ / ۲۴۸].
ژباړه: ای پروردګاره ! زه ستا څخه ددې د خير سوال کوم ، او د هغه څه د خير سوال درنه کوم چې تا هغه پيدا کړی ده ، او پناه غواړم په تا سره ددې له شر نه ، او له هغه شر نه په کوم چې تا هغه پيدا کړې ده .
د جامې اغوستلو دعا
«الحَمْدُ لِلّهِ الذِي کَسَانِي هَذَا (الثَّوبَ ) وَ رَزَقَنِيهِ مِنْ غَيرِ حَوْلٍ مِنّي وَ لاقُوةٍ» ( اهل سنن ، ارواء الغليل: ۷/۴۷ )
ژباړه : ساينه هغه الله لره ده چې ما ته يې دا جامه را واغسته، او د کوم طاقت او قوت پرته يې ماته راکړه .
د نوي جامې اغوستلو دعا
«اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ ، أَنْتَ كَسَوْتَنِيهِ ، أَسْأَلُكَ مِنْ خَيْرِهِ وَخَيْرِ مَا صُنِعَ لَهُ ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهِ وَشَرِّ مَا صُنِعَ لَهُ»
(ابؤداود و الترمذي ).
ژباړه: ای الله! ساينه تا لره ده چې ما ته دې دا (جامه ) را واغسته ، زه له تا څخه د هغې خير او د څه لپاره چې جوړه شويده د هغه د خير سوال درنه کوم، پر تا پنا غواړم له شره د هغه او له شر د هغه د کوم د پاره چې دا لباس جوړ شوی دی .
د مياشتې د ليدلو دعا
«اللهُ أَكْبَرُ، اللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَيْنَا بِاْلأَمْنِ وَاْلإِيْمَانِ، وَالسَّلاَمَةِ وَاْلإِسْلاَمِ، وَالتَّوْفِيْقِ لِمَا تُحِبُّ رَبَّنَا وَتَرْضَى، رَبُّنَا وَرَبُّكَ اللهُ» [صحيح ابن حبان: ۸۸۸ ،سنن الترمذي: ۵ / ۵۰۶].
ژباړه: الله لوی دی ، ای پروردګاره ! د دغه مياشتې را ختل پر مونږ باندې د امن ، ايمان ،جوړتيا او اسلام او پر هغو شيانو د توفيق سبب کړي کوم چې ستا خوښ دي ، زما او ستا پروردګار الله دی .
د مجلس د ختم دعا
«سُبْحَاَنكَ اللَّهُمَ وَبِحَمْدِكَ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ» [سنن الترمذي ،ابؤداود،و النسائي].
ژباړه: ای الله ته پاک يئ ، ثنا او ستاينه تا لره ده ، زه شاهدي ورکوم چې بغير له تا بل معبود بر حق نشته ، او له تا څخه بخښنه غواړم او تا ته توبه کوم.
د خپلې بی بی سره د کورواله کولو په وخت کې دعا
«بِسْمِ اللهِ، اللَّهُمَّ جَنِّبْنَا الشَّيْطَانَ، وَجَنِّبِ الشَّيْطَانَ مَا رَزَقْتَنَا» (البخاري و مسلم).
ژباړه: د الله پاک په نوم ، ای الله ! ته مو له شيطان نه لرې کړې ، او هغه اولاد چې مونږ ته يي راکوي د شيطان څخه يې لرې کړې (د هغه له شر او ضرر يې وساتې) .
د علم د طلب دعا
«اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَسْأَلُكَ عِلْماً نَافِعاً و أَعُوْذُ بِكَ مِنْ عِلمٍ لا يَنفع» [صحيح ابن حبان: ۸۲،سنن ابن ماجه: ۲ / ۳۲۷ ]
ژباړه: ای الله! ستا څخه علم نافغ غواړم او له داسې علم پر تا پنام وړم چې په هغه کې ګټه نه وي.
د خطرناکو امراض د وقايې دعا
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْبَرَصِ، وَالْجُذَامِ، وَالْجُنُونِ، وَسيِّئِ الأَسْقَامِ» (صحيح ابن حبان: ۱۰۱۷).
ای الله! پر تا پنا غواړم له (مبتلا کيدو ) د پيس ، ليونتوب او نورو بدو مرضو څخه.
د شرک نه د نجات دعا
«اللَّهُمَّ إِنِّيْ أَعُوْذُ بِكَ أَنْ أُشْرِكَ بِكَ وَأَنَا أَعْلَمُ، وَأَسْتَغْفِرُكَ لِمَا لاَ أَعْلَمُ» [مسند احمد: ۴ / ۴۰۳].
ای الله ! زه پر تا پنا غواړم له دې چې ستا سره څوک شريک ونيسم حال دا چې زه ور باندې پوه وم او له تا څخه بخښنه غواړم له هغه (شرک ) نه چې زه پرې نه پوهيږم .
د دوښمن سره د مخامخ کيدو دعا
«اللَّهُمَّ اسْتُرْ عَوْرَاتِنَا وَآمِنْ رَوْعَاتِنَا» [مسند احمد، مشكاة المصابيح].
الهي ! زمونږ عيبونه پټ کړې او زمونږ ويره په امن او ډاډ بدله کړې
د چرګ ،خره او سپي د آواز په وخت کې دعا
ابی هريره رضی الله عنه وايي چې رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايلي : «إِذَا سَمِعْتُمْ صِيَاحَ الدِّيَكَةِ فَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ فَإِنَّهَا رَأَتْ مَلَكًا، وَإِذَا سَمِعْتُمْ نَهِيقَ الْحِمَارِ فَتَعَوَّذُوا بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ، فَإِنَّهُ رَأَى شَيْطَانًا». (رواه البخاري).
ژباړه : کله مو د چرګ آواز وارويد د الله تعالی فضل او کرم وغواړئ ،ځکه هغه دغه مهال پريښه ويني ، او کله مو چې د خره آواز وارويد له شيطان څخه پر الله تعالی پناه غواړئ ځکه چې هغه دغه مهال شيطان ويني .
او فرمايي :« إِذَا سَمِعْتُمْ نُبَاحَ الْکِلاَبِ وَنَهِيقَ الْحُمُرِ بِا للَّيْلِ فَتَعَوَّذُوا بِاللَّهِ ، فَإِنَّهُنَ يَرَيْنَ مَا لاَ تَرَوْنَ »
ژباړه : کله مې چې په شپه کې د سپيو او خرو آواز وارويد په الله پناه وغواړئ ، ځکه هغوی داسې څه ويني چې تاسې نه وينئ .
د قهر او عصې په وخت دعا
«أَعُوذُ بِالله مِن الشَّيْطَانِ الرَّجِيْمِ »
ژباړه: زه په الله سره له رټل شوي شيطان نه پناه غواړم .
د پور يا قرض نه د نجات دعا
«اللَّهُمَّ اكْفِنِيْ بِحَلاَلِكَ عَنْ حَرَامِكَ وَأَغْنِنِيْ بِفَضْلِكَ عَمَّنْ سِوَاكَ» [سنن الترمذي: ۵ / ۵۶۰].
ای الله! زما احتياجات او اړتياوې له حلال رزق څخه پوره کړه او ما د حرامو له خوړلو وساتې او بغير له تا څخه ما د نورو ټولو نه ستا په فضل او مرحمت سره بې نيازه کړې .
د ايمان د ثبات دعا
حضرت انس رضی الله عنه وايي چې رسول الله صلی الله عليه وسلم به دا دعا ډيره لوستله :
«يا مُقَلِّبَ القُلوبِ ثَبِّت قَلبي عَلَى دِينِكَ » (الترمذی: ۲۱۴۰و احمد: ۱۹/۱۶۰ ) .
ژباړه :ای د زړونو بدلونکی خدایه! زما زړه ستا په دين ثابت وګرځوه .
د هدايت دعا
«يَا عِبَادِي: كُلُّكُمْ ضَالٌّ إِلاَّ مَنْ هَدَيْتُهُ فَاسْتَهْدُونِي أَهْدِكُمْ» (رواه مسلم ).
ژباړه: ای زما بندګانو ! ټول د تاسې لار ورکي او ګمراه ياست مګر هغه څوک چې ما ورته هدايت کړی وي ، پس زما څخه هدايت وغواړئ چې زه تاسې ته هدايت وکړم .
د ځان او خپل اهل عيال د پاره د هدايت دعا کوئ د اهل عيال د پاره د هدايت دعا ځکه خاص اهميت لري چې که خدای مه کړه هغوی بې لاري شي ستا څخه به يې پوښتنه کيږي ځکه چې ته د هغوی پر وړاندې مسئول يې، او بل دا چې الله سبحانه وتعالی د رښتنې مؤمنانو د صفاتو څخه يو همدا صفت بيانوي چې :
هغوی د خپل ځان په اصلاح اکتفا نه کوي بلکي د خپل اهل عيال اصلاح هم له خپل رب څخه غواړي، قال تعالى: [وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا] ( الفرقان: ۷۴).
د غم او پريشانی دعا
ابن عباس رضی الله عنهما وايي چې جناب رسول الله صلی الله عليه وسلم به د غم ، مشکل او پريشانۍ په وخت کې دا دعا لوستله :« لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ الْعَظِيمُ الْحَلِيمُ، لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ رَبُّ السَّمَوَاتِ وَرَبُّ الأَرْضِ وَرَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ (رواه البخاري ومسلم).
ژباړه: د ستر او بردباره الله پرته بل معبود برحق نشته ، د الله پرته چې د ستر عرش پروردګار دی بل برحق معبود نشته ، د الله پرته چې د آسمانونو او ځمکې او عرش کريم پروردګار دی بل معبود برحق نشته .
د هر مشروع کار په پيل کې «بسم الله » ويل
د هر کار په پيل کې (بسم الله ) ويل :
د تعجب او خوشحالۍ په حالت کې :« سبحان الله » ، «الله أکبر» ويل .
د خوشحالۍ د خبرې په اوريدولو په وخت کې: «الحمدلله» ويل .
د خپه کوونکي خبر او غم په وخت کې : «انا لِلّه و انا الیه رَاجعُون » .
د ښه شي ليدلو او صفت په وخت کې : «ماشآء الله» .
د غلطۍ ليدلو وروسته : «أستغفر الله» ويل .
